Browarnictwo na Mazurach - Pasym

Pasym od początku swego istnienia miał być centrum gospodarczym regionu, co znalazło wyraz w przywilejach nadawanych mu przez Zakon Krzyżacki (m.in. warzenia piwa), które stanowić miały podstawy jego rozwoju. Ówcześni mieszkańcy utrzymywali się przede wszystkim z handlu, rolnictwa i rzemiosła - także piwowarstwa, przynoszącego im znaczne dochody. W przywileju lokacyjnym z 1384 roku, nadanym miastu przez wielkiego mistrza Konrada Zoellnera von Rothensteina, ustalono m.in., że w wydatkach na budownictwo miejskie i naprawy będzie uczestniczył sołtys (w 1/3) i miasto (w 2/3). Wyjątkiem(!) był browar miejski, w którego budowie i ewentualnych naprawach, w wysokości 1/3 nakładów partycypować miał Zakon. Świadczy to, jak poważnym źródłem dochodów - nie tylko dla Krzyżaków - były wówczas browary. Tak było i w Pasymiu, dla którego browar i słodownia, stanowiące główny trzon przemysłu miejskiego (wraz z gorzelnią, młynem i dochodami z targów) były niebagatelnym źródłem dochodów. Nawet, gdy browar nie pracował, to i tak miasto bogaciło się na piwie, gdyż lokalne zakłady piwowarskie produkowały je dla okolicznych wsi i karczmarzy. Budżet miasta zasilały też opłaty ze specjalnych podatków na utrzymanie miejskiego browaru i urzędu piwowara. Zakon brał oczywiście udział w dochodach z handlu i rzemiosła.
Browar w Pasymiu znajdował się w centrum miasta, w sąsiedztwie domu towarowego będącego magazynem kupieckim. W Domu Kupieckim, powstałym przed lokacją miasta, miał swą siedzibę także ratusz, a w jego piwnicach mieściły się piwiarnia i sala przeznaczona na uroczystości i zabawy miejskie.
Po sekularyzacji Prus w 1525 roku nastąpił korzystny okres w rozwoju miasta, wzrosła rola produkcji rzemieślniczej, ożywił się handel z Polską, z której sprowadzano m.in. niezbędny do produkcji piwa jęczmień. Rozwój piwowarstwa pociągał za sobą rozwój innych gałęzi rzemiosła, np. bednarstwa . Według spisu podatkowego z 1539 roku w Pasymiu było 33 rzemieślników, w tym 2 piwowarów zatrudnionych w browarze miejskim. Według rejestru z lat 1539/1540 jednym z nich był mieszczanin Tewes 4. Później, po wojnie trzynastoletniej i ponownym ożywieniu ekonomicznym, browar miejski zwiększył swą produkcję zaopatrując okolice w "znane piwo pasymskie" 5. Piwowarstwo i odbywające się targi przynosiły ówczesnemu Pasymiowi bardzo znaczne dochody - i właśnie na tle prawa do targów i warzenia piwa doszło do konfliktu z niedalekim Szczytnem.
http://www.browar.biz